Kıdem Tazminatında 3600 Gün ve 15 Yıllık Sigortalılık Süresi Şartı
25.08.1971 tarih 1475 sayılı Kanun, kıdem tazminatını düzenleyen
14. maddesi hariç yürürlükten kalkmıştır. 4857 sayılı İş Kanununun 120.
maddesi ve geçici 6. madddesi uyarınca yürürlüğü devam eden 1475 sayılı
Kanunun 14. maddesi hangi hallerde kıdem tazminatına hak kazanılacağını
düzenlemiştir.
Söz konusu maddenin 5. fıkrasına göre: "506 sayılı Kanunun (Sosyal
Sigortalar Kanunu) 60'ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin
(a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları
veya aynı kanunun geçici 81'inci maddesine göre yaşlılık aylığı
bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün
sayısını tamamlayarak kendi istekleriyle işten ayrılmaları nedeniyle...
her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem
tazminatı ödenir."
Söz konusu madde uyarınca işçinin yaşlılık aylığı bağlanması için
öngörülen sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlayp kendi
isteği ile işten ayılması durumunda diğer şartların da bulunması
halinde, işveren tarafından kıdem tazminatı ödemesi yapılması
gerekmektedir.
İşçinin sayılan bu şartlan haiz olması durumunda kıdem tazminatı
ödemesini alabilmek için, 506 sayılı Kanunun geçici 81'inci maddesi
uyannca gerekli sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını
tamamladığını gösteren belgeyi Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğu'nden
veya merkez müdürlüğünden alarak işverene sunması yeterli olacaktır.
Burada uygulamada sıkça karşılaştığımız sorun, işverenlerin, 15 yıllık
sigortalılık süresi ve 3 bin 600 gün prim ödeme şartını haiz işçilerin
kıdem tazminatı ödenmesi talepleri karşılığında, işçinin başka işyerinde
çalışmak için istifa ettiği olgusu ile kıdem tazminatı ödemekten
kaçınmalarıdır. Böyle bir durumda Yargıtay'ın yerleşmiş içtihatlarına da
baktığımızda, işçinin işinden ilk ayrıldığı andaki iradesinin tespit
edilmesi gerektiği hususu öne çıkmaktadır.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi bu konuda işçinin başka bir işyerinde çalışmak
için ayrıldığı tespit edildiğinde 1475 sayılı Kanunun 5. bendindeki
düzenleme uyannca kıdem tazminatına hak kazanamayacağını belirtmektedir.
Yargıtay'ın bu şekilde karar vermesinin nedeni, 15 yıllık sigortalılık
süresini ve 3600 günlük prim ödeme gün sayısını tamamlayan işçilerin
bunu başka bir işyerinde çalışmak için kullanmalannın çalışma barışı ve
hakkaniyet ilkelerine aykın bir durum oluşturacağı düşüncesidir. Tabi ki
burada bahsedilen, işçinin bir işyerinden aynlıp çok kısa bir süre
sonra başka bir işyerinde çalışmaya başlamasıdır. Aksi takdirde,
anayasal bir hak olan çalışma hakkının işçilerin elinden alınması mümkün
değildir.
Kaynak: Dünya Gazetesi
Son 10 Mevzuat/Yargı Haberleri